Krisi-aldiek eragin handia izan dezakete – normalean negatiboa – erakundeetan. Eta krisiak gero eta ohikoagoak direla ematen duenez, garrantzitsua litzateke horiek gainditzeko baliagarriak izan daitezkeen ikuspegiak ezagutzea eta garatzea.
Kudeaketa aurreratua izan al daiteke ikuspegi horietako bat?
Hainbat azterlanek aztertu dute berrikuntzaren (berrikuntza modu orokorrean ulertuta) eta enpresen emaitzen arteko lotura, krisi globalen garaian. Adibidez, Mckinseyren txostenean, “Innovation in a crisis: Why it is more critical than ever“, honako hau ondorioztatzen da: “2009ko finantza-krisian berrikuntza-ikuspegiei eutsi zieten erakundeak indartsuago agertu ziren, merkatuaren batez bestekoa ehuneko 30 baino gehiagotan gaindituz, eta hazkunde handiagoa izan zuten hurrengo hiru-bost urteetan…“.
Covid19ren pandemiak eragindako krisi-aldia jasotzen duen beste adibide berriago bat Europako Batzordeak argitaratutako txostena da, “The impact of Covid-19 and of the earlier crisis on firms’ innovation and growth: a comparative analysis” (2021), “Enpresa berritzaileen” eta azken krisiek emaitzetan izan duten eraginaren arteko erlazioa ere aztertuz. “Enpresa berritzaileen jarduera ekonomikoan eragin txikiagoa izan zuen pandemiak, berritzaileak ez direnekin konparatuz” ondorioztatu zuen, grafiko honetan ikus daitekeenez:
Ondorio horiek bat datoz pandemian egindako antzeko beste analisi batzuek lortutakoekin, hala nola TNMTk enpresa berritzaileenen emaitzak batez bestekoarekin alderatuz egindakoa, lehenengoen aldekoak baitira argi eta garbi:
Baina horrelako lanak berrikuntzari buruzkoak dira, hau modu orokorrean ulertuta, eta Kudeaketaren Behatokian kudeaketarekin lotutako ikuspegietan zentratu nahi gara: kudeaketan hobekuntza eta berrikuntza, kudeaketa-praktikak, prozesuen berrikuntza, etab. Eta oraintsuko krisi-garaiei buruzkoak badira, pandemian, adibidez, are hobeto.
Begi bistako arrazoiengatik, arlo honetako ikerketa oraindik eskasa da, baina emaitza interesgarriak dituen azterlanen bat identifikatu ahal izan dugu. Adibidez, “The impact of covid-19 on US firms” (2021) txostenean, pandemiak tamaina handiagoko enpresetan eragin negatibo txikiagoa izan duela ondorioztatu zen, eta egileek uste dute, hau “kudeaketa-jardunbide gehiago eta hobeak” dituztelako izan daitekeela. Bestalde,“Innovation practices for survival of small and medium enterprises (SMEs) in the COVID-19 times: the role of external support” (2021) pandemiaren ondoren enpresa txiki eta ertainei eta haien biziraupenari buruzko ikerketan aipatzen denez, “Kudeaketa-praktika berriek (kanpoko ezagutzaren, egituren eta lidergoaren, birsorkuntzaren edo langileen jardueren arloan) biziraupen eta emaitza hobeagoak eman dezakete”.Baina, ziurrenik, orain arte egindako azterketarik osoena eta garrantzitsuena Munduko Bankuak argitaratutakoa da: “Coping with COVID-19: Does Management Make Firms More Resilient?” (2021). Kasu honetan, ikertzaileek 16 herrialdetako 3.000 enpresen datuak erabili zituzten beren kudeaketa-praktika egituratuen eta pandemiaren aurreko eta ondorengo enpresa-emaitzen arteko erlazioa ezagutzeko. Eta ondorio hau atera zuten:
“… hobeto kudeatutako enpresak erresistenteagoak dira COVID-19aren pandemiak eragindako etenaren aurrean, batez ere manufaktura-enpresen kasuan.
Manufaktura-sektoreko kudeaketa-praktikek pandemiak salmentetan duen eragin negatiboa arintzen laguntzen dute, bai eta aldi baterako itxieren eta itxiera iraunkorren probabilitatea murrizten ere, baina ez enpleguaren doikuntzetan. Kudeaketa-praktikak oso lotuta daude enpresek eragiketen doikuntzaren bidez produktu-gama aldatzeko duten gaitasunarekin, eta horrek salmentetan emaitza hobeak eta enpresen itxiera txikiagoa ekar dezake.
Zerbitzuen sektoreko patroiak eta manufaktura-sektorekoak desberdinak dira salmenten eta biziraupenaren emaitzei dagokienez, non ez da korrelaziorik aurkitu. (…) Hala ere, kudeaketa-praktiken, enplegu-doikuntzen eta produktu-gamaren arteko harremanari dagokionez, zerbitzu-enpresak manufaktura-sektorekoen antzekoak dira…”
Azken batean, etorkizuneko ikerketen zain egotea komeni den arren, oraingoz, ebidentziak berresten du krisi-aldietan kudeaketa aurreratuak gure erakundeen erresilientzia areagotu dezakeela.
