Hezkuntza da gizarte oparoenetako eta ongizaterik handieneko zutabeetako bat, eta, horregatik, esparru honen adierazleak erabiltzen dira maiz maila politikoan. Euskadin, azken hamarkadetan eta oro har, emaitza onak izan ohi ditugu zentzu horretan (1), nahiz eta, noizean behin, emaitza horietakoren batek, espero zenaren azpitik, nolabaiteko kezka sortu ahal izan duen (1, 2).
Eta zein izan daiteke kudeaketa aurreratuak hezkuntza-mailan duen papera? Lehenik eta behin, komenigarria litzateke baieztatzea hezkuntza-erakundeen kudeaketa ikasleen emaitzekin lotuta egon daitekeela. Aurreko post batean gaiari buruzko azterlan garrantzitsuenetako bat aipatu genuen, 2015ean argitaratua, emaitza argi eta garbi positiboak baieztatu zituena (eta kudeaketa-jardunbide egokien zerrenda interesgarri batekin). Baina orain arte gai horri buruzko ikerketa nahiko urria zen.
Zorionez, joan den 2024a nahiko urte emankorra izan zen zentzu horretan, eta jarraian zerrendatu eta laburtuko ditugun hiru azterlan berri ezagutu ahal izan ditugu.
Lehenengoan, “Do management practices matter in further education?” (2024), bigarren hezkuntzaren ondoren Ingalaterran gazte eta helduei eskaintzen zaien unibertsitatez kanpoko hezkuntzaren kudeaketaren eta emaitzen arteko erlazioa aztertu zen. Horretarako, ia 80 ikastetxetako kudeaketa-praktikak bildu ziren eta hezkuntza-emaitzekin duten lotura aztertu zen.
Ondorio nagusiak honela laburbildu ziren:
“Egituratutako kudeaketa-praktikak garrantzitsuak dira ikasleen errendimendua aurreikusteko, baita aurretiazko errendimendua eta informazio demografikoa kontrolatu ondoren ere. Erlazio horiek indartsuagoak dira hezkuntza-errendimenduko maila altuenetarako, eta iradokitzen dute kudeaketa-maila hobetzea (…) 3. mailako kalifikazioak lortzeko edo 20 urterekin unibertsitate batean izena emanda egoteko probabilitatea handitzearekin (…) lotzen dela.
Halaber, identifikatu dugu kudeaketa-praktikak garrantzitsuagoak direla (…) familia-ingurune babesgabeko ikasleentzat.“
Indian egindako beste ikerketa batean, “Personnel Management and School Productivity: Evidence from India” (2024), ), ikerketa-taldeak ikastetxe publiko zein pribatuen kudeaketa-praktiken eta produktibitatearen (ikasleari erantsitako balioa eta irakasleen eraginkortasuna) arteko erlazioa aztertu zuen. Kudeaketa maila handiagoa aurkitu zuten eskola pribatuetan, bereziki pertsonen kudeaketan. Eta kudeaketaren eta emaitzen arteko loturari dagokionez, honako hau ondorioztatu zuten:
” “(…) langileen kudeaketa-maila lotuta dago irakaskuntzarekin, bai eta eskola-produktibitatearekin ere (ikasleei balioa eranstea bezala ulertuta) (…), hobekien administratutako ikastetxeek aldaketa txikiagoa dute irakasleen eraginkortasunean eskolaren barruan, eta irakasleen gutxieneko eraginkortasun-maila handiagoekin.”
Hirugarren ikerketa handi batean, “Understanding School Management with Public Data: A New Measurement Approach and Applications” (2024), ikerketa-taldeak azken Pisa eta Prova Brasil txostenetan erabilitako metodologia eta datuak egokitu zituen mundu osoko 80.000 zentro baino gehiagotan, kudeaketa-praktikei buruzko informazioa lortu ahal izateko eta, ondoren, emaitza akademikoekin izan dezaketen lotura aztertzeko. Lan horren ondoren, ondorio hauek atera zituzten:
“(…) PISA eta Prova Brasil indizeek harreman sendoa eta positiboa adierazten dute kudeaketaren eta ikaskuntzaren artean”.
Lantaldeak bi txostenetan erlazio positibo argia erakusten zuten zenbait grafiko jaso zituen:
Ondorio gisa, joan den urtean argitaratutako hiru azterlan horiek ikastetxeen kudeaketaren eta emaitza akademikoen eta ikaskuntza-emaitzen arteko erlazio positiboaren ebidentziari gehitzen zaizkio. Horrek iradokitzen du eremu horretan hobetzeko politikak ere garrantzitsuak izan daitezkeela hezkuntza-sektorearentzat.
